Hobbit’i beklerken…

Kendimi bildim bileli bana en sıkıcı gelen günler hep pazarları olmuştur.Eğer çocukluğunuzu benim gibi bir kış şehrinde geçirdiyseniz,karın yerini çamura bıraktığı ve her yerin buz kestiği günlerde yapılacak en iyi şeyin evde oturup televizyon seyretmek olduğunu bilirsiniz.İşte böyle bir pazar günü televizyonda izlediğim siyah beyaz bir film, fantastik edebiyat ve sinema ile ilgili beğenimin temelini oluşturmuştu.7 yaşındaki küçük kızı alıp başka bir ülkeye götüren bu film 1939 Metro Golden Mayer yapımı Oz büyücüsü‘ydü.Film, mutluluğu arayan küçük bir kızın kalp arayan teneke adam,beyin arayan korkuluk ve cesaret arayan aslanla olan yol arkadaşlığını, batının kötü cadısına karşı verdiği mücadeleyi en sonunda küçük kızın aradığı mutluluğu yanı başında, evinin arka bahçesinde bulması ile sona eriyordu.Klasik bir masalın yönetmen Victor Fleming eliyle yapılan bir uyarlaması olan Oz Büyücüsünde küçük kız Dorothy rolünde Judy Garland eşsiz görünüyordu.Filmin unutulmayan müziği Somewhere Over The Rainbow ise dinlerken eşlik ettiğim o güzel şarkıların en başında yer alıyor..1930’ları kapatan Oz büyücüsünün üzerinden yıllar geçti.Sinema teknolojisinin gelişmesi nedeniyle fantastik filmler artık yeni bir gerçeklik kazanmaya başladı.Filmler günümüzde sadece masalların diğer yorumları olarak değil aynı zamanda sinema diliyle ve sinemasal anlatımla oynadıkları için de fantastik olabiliyor.

Bundan 50 yıl önce Oxford Üniversitesinde çalışan bir İngiliz Dili Profesörünün kendisine ve çocuklarına ait bir dünya yaratıp,elfler,hobbitler ve ejderhalar üzerine kitaplar yazmasını soylu yazın ortamı küçümseyerek karşılamıştı.Oysaki
şimdilerde Fantastik edebiyat en çok tercih edilip okunan yazın türleri arasında geliyor.

“Hobbit;Ordaydık ve Şimdi buradayız” ülkemizde yayımlanan ilk Tolkien romanı.Yüzüklerin Efendisi üçlemesine giriş niteliğinde olan Hobbit,kendinden sonra gelecek olan fantastik kurgu romanları arasında biraz çocuksu biraz masalsı kalsa da onun fantastik kurguda bir ilk olduğunu unutmamalıyız.
Hayranlarının,dünyayı okuyanlar ve okuyacak olanlar diye ikiye ayırdığı Yüzüklerin Efendisi üçlemesi ise yarattığı büyülü atmosfer nedeniyle yıllar geçtikçe değerine değer katan bir eser oldu.Küçük bir yüzük etrafındaki iktidar oyunlarını ve gücü elde etmek isteyenlerle o gücü yok etmek isteyenler arasında ki savaşı konu alan eserin filmi Peter Jackson yönetmenliğinde yapıldı.Üçlemenin beyazperdedeki gösterimi de dünyanın farklı bölgelerine dağılan kaynakların,tıpkı bir güç yüzüğü gibi bazı ülkeleri fazlasıyla çektiği ve bir çok ülkenin her zamankinden daha fazla karıştığı döneme denk gelmesi de ilginç bir tesadüf olmuştu.Tutkunlarının toplam dokuz saat boyunca aralıksız izlediği Yüzüklerin Efendisi üçlemesi adeta izleyenleri baştan çıkararak başka bir dünyaya, Orta dünyaya götürmeyi başarıyor ve kimse bu fantastik ortamın sona ermesini istemiyordu.

Benim gibi Tolkien tutkunları aslında Yüzüklerin Efendisinden önce hem okunması hemde izlenmesi gereken Hobbit’i beyazperdede görmeyi beklerken üçlemenin ödüllü yönetmeni Peter Jackson çocukluk hayalini,yani King Kong’u çekmekle meşguldü.Fakat King Kong gibi bir devi yeniden gösterime sokmak en az onun kadar tehlikeli olabiliyordu.Çünkü Kong’un karşısına fantastik edebiyatın bir diğer ismi C.S.Lewis’in 7 ciltlik eseri Narnia Günlükleri ‘nin ilk sinema filmi Aslan,Cadı ve Dolap çıktı.
Tolkien’la aynı üniversitede profesör olan Lewis’in aynı adlı serisinin ilk kitabından uyarlanan film,2.Dünya savaşında zarar görmemeleri için bir yakınının çiftliğine gönderilen dört kardeşin burada keşfettikleri fantastik dünyadaki maceralarını aktarıyordu.Ortaçağ ve Rönasans konusunda ihtisas yapmış olan Lewis kitabın önsözünde kendi okumak istediği gibi kitaplar yazdığını belirtmesi, yarattığı hayali dünyanın zenginliği ve inandırıcılığı bakımından eserin zamana meydan okuyan bir klasiğe dönüşmesini sağladı.Narnia Günlükleri ,ne Harry Potter gibi ne de Yüzüklerin Efendisi gibi son dönemde okuyucunun önüne konulan bir eser değil aksine bugüne kadar 85 milyon kişinin okuduğu,oldukça bilinen ve sevilen bir kitap olması filmin gişe başarısını da artmasına neden oldu.
Tek başına sinemaya gitmeyi alışkanlık haline getirmiş tüm insanlar gibi,mutsuz olduğum her an sinemanın beni pembe düşler ülkesine götürmesine izin veriyorum.Böyle bir günde izlediğim Narnia günlüklerini seyrederken tanıdık bir heyecanla karşılaştım;içimdeki yedi yaşında Oz Ülkesini keşfeden çocukla.Belki de buna Narnia Günlükleri yapımcılarının, Aslan ve Cadı karakterlerini oluştururken Oz Büyücüsü’ndeki Aslan ve Cadı’dan fazlasıyla esinlendiklerini belirtmeleri neden olmuştu.Yıldız oyunculardan yoksun kadrosu ve şişkin bütçesiyle Andrew Adamson yönetmenliğinde çekilen Narnia Günlükleri serisinin devamı olan Prens Caspien'ın 2008 yılında gösterime gireceğine dair söylentiler konuşula dursun,ben ısrarla diğer tutkunlar gibi Hobbit’tin kavuğundan silkelenerek çıkmasını bekliyorum.


Bilbo Baggins,hiçbir hırsı olmayan ve rahatına düşkün bir hobitti.Bir gün birçok cüce ve Gandalf ismindeki bir büyücü gelip ejderin el koyduğu altınları çalmasını istedi.Zavallı Biblo,hırsız olmadığını anlatmaya çalıştı ama kafile gönülsüz bir hırsızla yola koyulmuştu bile.Hırsızlıktan dünyadaki en kudretli şeyi yanında gezdiren yüzük taşıyıcılığına yükselen
Biblo Baggins’in macerası,yaşadığı dünyayı kötülükten kurtarmak için yapılan , görkemli
yolculuğun bir hikayesi
Kuşkusuz fantastik film yapımcıları,sinemanın bir aksiyon ama düşten ve hayal gücünden yoksun olmayan bir aksiyon olduğunu ,en güzel maceraların yaşananlar değil,yaşanması hayal edilenler olduğunu,bir tür serüven tutkusunun peşine takılarak büyüse bile hep çocuk kalacak ruhların sinemada ne aradığını biliyorlar.Benim gibi, fantastik edebiyat tutkunları açısından ise göreceğimiz kurguların tıpkı düşlediğimiz gibi görkemli olacağına inancına sahip Hobbit'i bekliyoruz.

Tolkien’in bütün yapıtlarında dediği gibi;
Buraya ait değilseniz uzağa en uzağa gidin.Bilgi yoksa kurgu da mı yoktur ?

En güzel fantastik kurgu da ;Hobbit’te buluşmak üzere…



Yurdanur Duman

Şubat 2006
Antalya